RODZAJE STWARDNIENIA ROZSIANEGO
SM przebiega inaczej u każdego z chorych. Nie ma dwóch osób, które chorują tak samo. U niektórych SM charakteryzuje się okresami rzutów i remisji, podczas gdy u innych ma formę progresywną. Zawsze jednak czyni życie nieprzewidywalnym. Większość osób u których dopiero zdiagnozowano SM, cierpi na rzutowo – remisyjną postać choroby. Niewielki odsetek ma pierwotne postępujące SM.
Stwardnienie rozsiane rzutowo-remisyjne
W SM rzutowo-remisyjnym objawy występują przez pewien czas: dnie, tygodnie czy miesiące, a następnie stan neurologiczny ulega częściowej lub całkowitej poprawie.
Wiele osób z SM nazywa rzut „atakiem” ponieważ to słowo najlepiej oddaje sposób, w jaki doświadczają oni nowych problemów lub zaczynają czuć się źle. Rzut ma miejsce wtedy, kiedy występują nowe symptomy lub powracają stare symptomy oraz kiedy trwają więcej niż 24 godziny.
Do rzutu dochodzi, kiedy komórki układu odpornościowego atakują włókno nerwowe w mózgu lub rdzeniu kręgowym, tworząc tym samym stan zapalny. Jeżeli zapalenie zablokuje informacje w strefie, która ma specjalną funkcję, jak nerw wzrokowy, wtedy pojawiają się wyraźne objawy. Może być uszkodzona osłonka mielinowa a czasem samo włókno nerwowe (czyli akson).
Kiedy stan zapalny cofa się, objawy ustępują częściowo (zdarza się, że pozostanie potem pewne uszkodzenie, które może ulec później poprawie) lub całkowicie znikają. Określa się to mianem remisji. Remisje mogą trwać zarówno kilka miesięcy jaki i lat.
Jeżeli po dziesięciu do 15 latach Twój stan nie pogorszy się i masz minimalną niepełnosprawność lub jej brak, powie się o Tobie, że masz łagodne SM. Nie oznacza to, że Twoje SM będzie pozbawione problemów - oznacza to po prostu, że nie rozwinęła się u ciebie poważna niepełnosprawność, pomimo że masz długo SM. Około 20 % osób z SM ma łagodne SM.
Stwardnienie rozsiane wtórnie postępujące
Kiedy u osób z SM rzutowo-remisyjnym występuje trwałe pogorszenie przez co najmniej sześć miesięcy, to bez względu na to, czy w tym czasie pojawiają się rzuty, mówi się o wtórnie postępującym SM. Do takiej zmiany w przebiegu choroby dochodzi prawdopodobnie w wyniku straty włókien nerwowych (aksonów) podczas wcześniejszych rzutów. Chociaż mielina może się sama naprawić (proces nazywany remielinacją), to aksony się nie regenerują. Lekarzom nie zawsze łatwo jest stwierdzić, kiedy postać rzutowo-remisyjna choroby przechodzi we wtórnie postępującą. Niektóre osoby mają bowiem nadal rzuty równolegle do stale postępującego pogorszenia. U innych chorych rzuty już nie występują. U nikogo jednak SM nie rozpoczyna się jako wtórne progresywne.
Co więcej, nie u każdego chorego z postacią rzutowo-remisyjną dochodzi do rozwinięcia się formy wtórnie postępującej. Statystycznie u ok. 65 % osób z SM rzutowo-remisyjnym rozwinie po średnio 15-stu latach postać wtórnie postępująca.
Stwardnienie rozsiane pierwotnie postępujące
Jest to rzadka forma SM dotycząca od 10 do 15 % osób z SM. Osoby z pierwotnym postępującym SM są na ogół diagnozowane w wieku 40 lat lub później. Inaczej niż w przypadku SM rzutowo-remisyjnego, ilość chorujących kobiet i mężczyzn jest zbliżona.
Podczas gdy w innych postaciach SM zmiany demielinizacyjne pojawiają się zarówno w mózgu jak i w rdzeniu kręgowym, w pierwotnym postępującym SM większość uszkodzeń jest ogół znajdowana w rdzeniu kręgowym. Osoby z pierwotnym postępującym SM nigdy nie mają wyraźnych rzutów lub remisji. Choroba rozpoczyna się od delikatnych problemów np. z poruszeniem, które wolno się pogłębiają .
Początkowe objawy w tej postaci choroby u większości osób dotyczą chodzenia. Nie znaczy to, że nie mogą się pojawiać inne symptomy charakterystyczne dla SM.